Thuisbatterij

Thuisbatterijen winnen snel aan populariteit. In dit artikel gaan we in op verschillende vragen. Wat is een thuisbatterij? Hoe werkt een batterij? Wat kan een thuisbatterij nog meer – naast zonne-energie opslaan? Ontdek alle ins en outs van thuisaccu’s.

Aansturing optie 1: de slimme, aangestuurde thuisbatterij

Een van de slimme toepassingen van een thuisbatterij is het ‘tijdverschuiven‘ van energieconsumptie. Wanneer de stroomprijzen laag zijn, bijvoorbeeld tijdens daluren, laadt de batterij zich op. En tijdens piekuren, wanneer de stroomprijzen hoger zijn, kan de opgeslagen energie worden verkocht. Hierdoor kun je flink profiteren op je energierekening. Dit proces van opladen bij lage prijzen en ontladen bij hoge prijzen maakt een thuisbatterij economisch aantrekkelijk. Let op: dit werkt alleen met een dynamisch energiecontract. Dit, in combinatie met het opslaan van je eigen zonnestroom (optioneel), is mogelijk met de Zonneplan Nexus thuisbatterij.

Het concept van stroom inkopen en verkopen op de juiste momenten om zo meer rendement te behalen en tegelijkertijd mee te helpen het energienet te stabiliseren, kan op basis van uurprijzen (zoals je gewend bent bij een dynamisch energiecontract), maar het kan ook een stap verder gaan. Bepaalde batterijen, zoals de Zonneplan thuisbatterij, kunnen handelen op andere energiemarkten, zoals de onbalansmarkt. Hierbij wordt per kwartier bepaald of er stroom wordt ‘ingekocht’ of ‘verkocht’. Lees meer over hoe dit nou precies werkt.

Aansturing optie 2: thuisaccu in combinatie met zonnepanelen

Een andere manier om de thuisbatterij in te zetten is om de stroom die je zonnepanelen genereren, te bewaren voor later gebruik. Normaal gesproken wordt 30 tot 50 procent van deze opgewekte energie direct verbruikt. Maar met een thuisbatterij stijgt dit percentage naar 60 tot 80.

De duur waarvoor je kunt vertrouwen op deze opgeslagen energie zonder het reguliere stroomnet te gebruiken, hangt af van je energieconsumptie en de capaciteit van de thuisaccu. Er zijn thuisbatterijen die je enkele uren van energie voorzien, terwijl andere je zelfs meerdere dagen van stroom kunnen voorzien.

De kosten van een thuisbatterij variëren afhankelijk van zaken als het type, de capaciteit en het merk. Hieronder vind je een overzicht van de gemiddelde prijzen van thuisbatterijen op basis van hun capaciteit.

Benieuwd naar de kosten van de Zonneplan Nexus thuisbatterij? Bekijk hier de prijzen.

Bij het vergelijken van thuisbatterijen is het goed om goed te kijken wat er bij de kosten in zit. Gaat het om puur de thuisbatterij en betaal je voor de installatie en omvormer apart? Hoe zit het met een meterkast ophoging en eventueel graafwerk voor de kabels? Of gaat het om een all-in bedrag? Elke aanbieder kan hier anders mee omgaan, dus het is belangrijk om dit vooraf goed te checken.

Btw krijg je terug

Bij de aankoop van een thuisbatterij betaal je 21% btw. Het goede nieuws is dat je dit terug kunt vragen bij de Belastingdienst, en zo deze volledige 21% terugkrijgt. Dit kan met de kleineondernemersregeling (KOR), mits je deze nog niet gebruikt hebt, bijvoorbeeld voor een zonnepanelen-installatie. Maar ook dan is het soms nog mogelijk om van de KOR gebruik te maken, bijvoorbeeld via je partner – tenzij die er ook al gebruik van heeft gemaakt.

De opbrengst van een thuisaccu is afhankelijk van de manier waarop de batterij wordt ingezet. Wordt hij ingezet om enkel stroom van je zonnepanelen op te slaan en deze stroom ‘s avonds te gebruiken? Of gaat de batterij handelen in stroom? Een berekening van Zonneplan laat zien dat het rendement (in 2023) als volgt is:

• Een 15 kWh batterij die laadt op zonnestroom: opbrengst van € 73 euro per jaar
• Een 15 kWh batterij die laadt op dynamische uurprijzen: opbrengst van € 670 per jaar.
• Een 15 kWh batterij in combinatie met Zonneplan Powerplay: opbrengst van € 1616 per jaar.

Meer weten over de kosten en opbrengsten? Erwin van Bright legt haarfijn aan je uit hoe je met een thuisbatterij maximaal rendement kunt halen en wat een thuisbatterij nou zo interessant maakt, zelfs zonder zonnepanelen:

Om de werking van een thuisbatterij te begrijpen, is het goed om het verschil tussen capaciteit en vermogen te weten.

De capaciteit van een batterij wordt gemeten in kilowattuur (kWh) en geeft aan hoeveel energie de batterij kan opslaan. Dit is vergelijkbaar met de grootte van een watertank; hoe groter de capaciteit, hoe meer energie de batterij kan vasthouden. In de markt voor consumenten zie je doorgaans vooral accu’s met een capaciteit van 5 tot en met 20 kilowattuur.

Het vermogen wordt gemeten in kilowatt (kW) en bepaalt hoe snel energie (stroom) kan worden opgenomen (laden) en geleverd (ontladen) door de batterij. Dit kan je zien als de kraan van de watertank: hoe hoger het vermogen, hoe sneller de batterij kan laden of ontladen. Bij het beoordelen van een thuisbatterij op basis van vermogen, is het goed om te weten dat het maximale ‘vermogen’ dat je kunt benutten met een huisaansluiting maximaal 16-17 kWh is. Daarmee is veel hoger gaan dan een thuisaccu en omvormer met een vermogen van 20 kWh niet heel interessant. Je apparaten in en om het huis gaan elkaar dan steeds meer in de weg zitten.

In de praktijk betekent dit dat een batterij met een hoge capaciteit veel energie kan opslaan, en een batterij met een hoog vermogen snel energie kan leveren, wat nuttig is voor apparaten die veel stroom nodig hebben in korte tijd. Het aanschaffen van een accu met een hoge capaciteit maar relatief laag vermogen, zou dus niet zo rendabel zijn omdat het dan lang duurt voordat de batterij opgeladen is. Het is dan maar de vraag of de volledige capaciteit van de batterij benut kan worden.

Er zijn verschillende soorten thuisbatterijen op de markt. De meest voorkomende zijn:

• Loodzuur batterij
• Lithium-ion batterij
• Lithium-ijzerfosfaat batterij
• Zoutwater batterij

Loodzuur batterijen

Loodzuur batterijen zijn een van de oudste typen batterijen die beschikbaar zijn. Ze hebben een rijke geschiedenis en zijn al tientallen jaren in gebruik. Echter, met de vooruitgang van technologie en de ontwikkeling van nieuwe batterijtypen, worden ze tegenwoordig minder vaak gebruikt. Een van de grootste nadelen van loodzuur batterijen is hun lagere efficiëntie in vergelijking met sommige moderne batterijtechnologieën. Bovendien hebben ze een relatief kortere levensduur, wat betekent dat ze vaker moeten worden vervangen. Dit kan op de lange termijn zowel kostbaar als onpraktisch zijn, vooral in toepassingen waar duurzaamheid en lange levensduur cruciaal zijn.

Lithium-ion batterijen

Lithium-ion batterijen daarentegen hebben de afgelopen jaren sterk aan populariteit gewonnen. Ze staan vooral bekend om hun hogere energiedichtheid, wat betekent dat ze meer energie kunnen opslaan in een kleiner volume. Dit maakt ze ideaal voor tal van toepassingen, van mobiele telefoons tot elektrische voertuigen. Naast hun hogere energiedichtheid hebben lithium-ion batterijen ook een langere levensduur. Dit betekent dat ze minder vaak moeten worden vervangen, wat op de lange termijn zowel economisch als ecologisch voordelig kan zijn.

Lithium-ijzerfosfaat batterij

Een lithium-ijzerfosfaat (LiFePO4) batterij (zoals de Zonneplan Nexus thuisbatterij) is een variant van lithium-ion batterijen, waarbij het kathodemateriaal (de actieve component in de batterijcel dat tijdens de ontlading elektronen ontvangt) bestaat uit ijzerfosfaat. Dit type batterij is populair dankzij zijn lange levensduur vergeleken met lithium-ion batterijen die vaak kobalt bevatten, wat enkele nadelen heeft. Kobalt is namelijk kostbaar, heeft ethische bezwaren met betrekking tot mijnbouwpraktijken en het kan onveilige situaties veroorzaken, wat in sommige gevallen kan leiden tot oververhitting of zelfs brandgevaar.

Zoutwater batterijen

Zoutwater batterijen vormen een interessante ontwikkeling in de wereld van energieopslag. Ze onderscheiden zich door het feit dat ze geen giftige stoffen bevatten, wat ze tot een milieuvriendelijkere optie maakt. In een tijdperk waarin duurzaamheid en milieubescherming centraal staan, bieden zoutwater batterijen een veelbelovende mogelijkheid voor groene energieopslag. Het ontbreken van schadelijke chemicaliën betekent dat er bij hun productie, gebruik en verwijdering minder milieurisico’s zijn. Dit maakt ze tot een aantrekkelijke keuze voor diegenen die op zoek zijn naar een meer ecologisch verantwoorde energieopslagoptie.

Wil je weten welke thuisbatterij het beste in jouw situatie past? We hebben een artikel voor je geschreven: Welke thuisbatterij heb ik nodig? Hier worden de soorten thuisbatterij (per aansturing, per materiaal en per capaciteit) op een rij gezet en vergeleken.

Een thuisbatterij installeren is geen doe-het-zelf project en wordt eigenlijk altijd uitgevoerd door professionals. Bij de plaatsing is het belangrijk om rekening te houden met zaken als locatie, temperatuur en toegankelijkheid.

Een thuisbatterij heeft doorgaans genoeg ruimte nodig (aangezien hij warm wordt) en moet in een droge ruimte staan waar het niet te koud, maar ook niet te warm wordt. Wil je profiteren van de beste efficiëntie, dan is het advies om de batterij niet verder dan 30 meter van de meterkast te plaatsen. Anders verlies je namelijk stroom door de kabels.

Wat betreft onderhoud? Sommige batterijen hebben periodiek onderhoud nodig, terwijl andere, zoals lithium-ion en lithium-ijzerfosfaat batterijen, vrijwel onderhoudsvrij zijn.

Heb ik een 1 of 3-fase aansluiting nodig?

Voor de meeste batterijen heb je een 3-fase aansluiting nodig. En dat is niet voor niks.

60% van de Nederlandse woningen heeft anno 2023 nog een 1-fase aansluiting. Kijkend naar de toekomst gaan we met z’n allen steeds meer elektrificeren, denk aan zonnepanelen, een (hybride) warmtepomp, laadpalen, thuisbatterijen en koken op stroom in plaats van gas. Deze elektrificatie zorgt voor meer belasting op de aansluiting. Een 3-fase aansluiting biedt simpelweg meer mogelijkheden en is een meer toekomstbestendige oplossing.

Thuisbatterij omvormer

Om een thuisbatterij te laten werken, is er ook een omvormer nodig. Dit is een ander type omvormer dan je wellicht van een zonnepanelen-installatie kent. De omvormer van een thuisaccu moet namelijk beide richtingen op kunnen werken (zowel laden als ontladen). Lees hier alles over de omvormer van een thuisbatterij.

De levensduur van een thuisbatterij hangt af van verschillende factoren, waaronder het type batterij, de kwaliteit, hoe vaak deze wordt opgeladen en ontladen, en onder welke omstandigheden deze wordt gebruikt. Over het algemeen kunnen de meeste moderne thuisbatterijen, zoals lithium-ion batterijen, tussen de 5.000 en 10.000 laad- en ontlaadcycli meegaan

In de praktijk betekent dit dat een thuisbatterij gemiddeld tussen de 10 en 15 jaar meegaat, afhankelijk van het gebruik. Echter, net als andere batterijen, zal de capaciteit van een thuisbatterij in de loop der tijd afnemen. Dit betekent dat naarmate de batterij ouder wordt, deze minder energie kan opslaan dan toen deze nieuw was.

Het is ook belangrijk te vermelden dat andere types batterijen, zoals loodzuurbatterijen of zoutwater batterijen, andere levensduurkenmerken kunnen hebben. Het is daarom raadzaam om bij de aanschaf van een thuisbatterij goed te letten op de specificaties en garantievoorwaarden van de fabrikant.

Thuisbatterijen zijn veilig, maar het is essentieel om veiligheidsvoorschriften te volgen en te zorgen voor correcte installatie en onderhoud. Er kunnen ook specifieke regelgevingen of certificeringen van toepassing zijn. Zo moet je een thuisbatterij aanmelden bij je netbeheerder voordat je deze gebruikt.

Dynamic load balancing

Als de batterij ontlaadt maar mijn wasmachine is aan het draaien, waar gaat dan de stroom van de batterij naartoe? Elektrotechnisch gezien gaat de stroom eerst naar de wasmachine, zodat deze niet het net hoeft te gebruiken. Je ontvangt wel de verdiensten voor de ontlaadactie van de thuisbatterij, omdat er onbalans op het net voorkomen is.

Maar hoe wordt voorkomen dat alle apparaten elkaar niet in de weg gaan zitten? Dat gebeurt dankzij Dynamic Load Balancing.

Dankzij Dynamic Load Balancing maak je optimaal gebruik van je eigen zonnestroom, laadpaal, thuisbatterij en andere apparaten in huis zonder stroomuitval. Jouw apparaten vragen soms het maximale van de hoofdaansluiting in je meterkast. Het vermogen van je thuisbatterij wordt aangepast naar de maximale belasting van jouw hoofdaansluiting. Daarnaast zorgt Dynamic Load Balancing voor de optimale samenwerking tussen je laadpaal, zonnepanelen en thuisbatterij, zodat jij maximaal profiteert.

De aanschaf van een thuisaccu biedt meerdere voordelen. Enkele daarvan zijn:

• Energieopslag voor momenten dat de zon niet schijnt: Hiermee kun je ’s avonds en ‘s nachts gebruikmaken van stroom die je overdag met je zonnepanelen hebt opgewekt.
• Mogelijkheid om energie terug te verkopen aan het net: Met een dynamisch energiecontract kun je ‘stroom kopen’ op momenten dat de stroomprijzen laag zijn, en dezelfde stroom ‘verkopen’ wanneer de prijzen hoog zijn. Hiermee profiteer je van prijsschommelingen in de markt en behaal je doorgaans een hoger rendement dan het (ont)laden van je accu met zonnestroom.
• Je bent minder afhankelijk van je energieleverancier. Je gebruikt namelijk zo veel mogelijk je eigen stroom en hoeft minder af te nemen van je energieleverancier.