Is een dynamisch energiecontract verstandig met zonnepanelen?

Steeds meer Nederlanders stappen over naar een dynamisch energiecontract. Maar vooral huishoudens met zonnepanelen twijfelen soms nog. Met een dynamisch contract neem je immers niet alleen stroom af tegen uurprijzen, maar lever je eveneens terug tegen diezelfde uurprijzen. Deze prijzen zijn vaak ‘s middags lager dan ‘s ochtends en ‘s avonds, waardoor je mogelijk meer betaalt voor stroom die je afneemt dan dat je ontvangt voor stroom die je teruglevert. In dit artikel laten we je zien in hoeverre een dynamisch energiecontract met zonnepanelen toch de beste keuze kan zijn.

Dit artikel wordt regelmatig geüpdatet. Ontwikkelingen zoals het al dan niet afschaffen van de salderingsregeling en de invoer van terugleverkosten hebben namelijk grote invloed op dit onderwerp. Wil je meer weten over de impact daarvan op zonnepanelen in het algemeen? Dat lees je in dit artikel. Hieronder gaan we specifiek in op de combinatie van zonnepanelen een een dynamisch energiecontract.

Laatste update: 4 juli 2024

Inhoudsopgave

• De waarde van je zonnestroom
• Verbruik je meer of minder dan je opwekt?
• Terugleverkosten in het voordeel van dynamisch
• Einde salderingsregeling
• Situaties waarin een dynamisch energiecontract extra voordelig is met zonnepanelen
• Kortom: wel of geen dynamisch energiecontract met zonnepanelen?

Laten we allereerst eens ingaan op de vraag of teruggeleverde zonnestroom minder waard is dan stroom die je van het net afneemt. Het antwoord is ja. Zoals hieronder te zien lag de gemiddelde terugleverprijs per kilowattuur in 2023 van februari tot en met november onder de gemiddelde afnameprijs. Dat komt doordat zonnepanelen regelmatig de dominante elektriciteitsbron vormen in de maanden met veel zonuren. En omdat het opwekken van zonnestroom vrijwel niets kost – de panelen liggen er al en de zon doet verder het werk – is stroom tijdens die uren vaak goedkoop.

Wil je ‘s middags apparaten aanzetten, dan gebruik je in de zomermaanden vrijwel altijd de stroom van je zonnepanelen. Het net en de uurprijzen spelen hierbij dan geen rol. Daar staat tegenover dat de stroomprijs in de ochtend- en avonduren juist hoger is. Voor de stroom die je ‘s avonds gebruikt om tv te kijken betaal je dus meer per kilowattuur dan je ‘s middags terugkreeg voor de overvloedige stroom van je zonnepanelen.

Je zou hieruit concluderen dat je dus beter een vast energiecontract kunt nemen als je zonnepanelen hebt. Door de salderingsregeling zijn de afname- en terugleverprijs bij een vast contract immers gelijk aan elkaar en mag je afname en teruglevering dus tegen elkaar wegstrepen. Dat geldt overigens tot het volume dat je afneemt. Dus verbruik je 2500 kWh per jaar en wek je 3500 kWh op? Dan mag je 2500 kWh salderen en krijg je over 1000 kWh slechts een terugleververgoeding.

In dat laatste zit ‘m de crux. Bij een vast contract bedraagt deze terugleververgoeding vaak slechts een schamele 5 cent per kWh. Heb je een dynamisch energiecontract, dan lever je ook je overschot gewoon tegen de geldende uurprijs terug. Daar gaat nog wel de energiebelasting af, maar in de regel blijft er onderaan de streep meer over dan bij een vast contract.

Al met al was een vast contract in combinatie met zonnepanelen voordeliger dan dynamisch, wanneer verbruik en opwek (vrijwel) gelijk aan elkaar zijn. In een situatie waarin je meer teruglevert dan verbruikt, sloeg de balans echter in veel gevallen door in het voordeel van dynamische prijzen. En andersom – bij meer verbruik dan teruglevering – was het voordeel van dynamisch zelfs nog groter. Je moet je ‘restverbruik’ bij een vast contract immers doorgaans tegen een veel hoger tarief afrekenen dan bij een dynamisch energiecontract.

Echter, anno 2024 heffen vrijwel alle energieleveranciers inmiddels terugleverkosten. Let wel: alle leveranciers van traditionele (vaste en variabele) energiecontracten. Bij dynamische aanbieders heb je hier niet mee te maken. En dat zorgt voor een groot voordeel. Bij een set van tien zonnepanelen en een verbruik van 3500 kWh per jaar betaal je al gauw zo’n 350 euro aan terugleverkosten. Dit varieert enigszins per leverancier. Door deze terugleverkosten ben je ook in de situatie waarin verbruik en opwek nagenoeg in balans zijn, aanzienlijk voordeliger uit met een dynamisch energiecontract.

Deze terugleverkosten zijn echter van relatief korte duur. Het nieuwe kabinet wil immers de salderingsregeling per 1 januari 2027 afschaffen. Daarop reageerde de Tweede Kamer door energieleveranciers vanaf dat moment te verbieden terugleverkosten te hanteren. Op die manier zou de consumenten met zonnepanelen immers dubbel geraakt worden, terwijl de terugleverkosten juist een reactie waren op het voortbestaan van de salderingsregeling.

Ook het stoppen van deze salderingsregeling pakt met name nadelig uit voor huishoudens met vaste stroomprijzen. Zij mogen de stroom die zij terugleveren straks immers niet meer verrekenen met de stroom die ze afnemen. In plaats daarvan krijgen ze voor alle teruggeleverde stroom geen energiebelasting meer terug, maar slechts een kale terugleververgoeding. Huishoudens met een dynamisch contract leveren echter nog steeds gewoon terug tegen de op dat moment geldende uurprijzen, uiteraard ook minus de energiebelasting.

Hieronder is te zien wat het opgetelde effect is van het betalen van terugleverkosten tot 2027 en het stoppen van de salderingsregeling vanaf dat jaar. Overduidelijk is dat zonnepanelen zowel met een vast als dynamisch energiecontract nog altijd een flinke kostenbesparing realiseren. Echter, gemiddeld genomen bespaar je, met 10 zonnepanelen en een jaarverbruik van 3500 kWh, ruim 170 euro per jaar met een dynamisch contract met zonnepanelen ten opzichte van een vast contract.

Bovenstaand voorbeeld schetst een goed algemeen beeld van de meerwaarde van een dynamisch energiecontract wanneer je zonnepanelen hebt. Er zijn echter specifieke omstandigheden waarin je een dynamisch contract nog extra voordeel oplevert ten opzichte van vaste prijzen:

• Met een oost-westopstelling;
• Met een thuisaccu;
• Met een slim aanstuurbare omvormer;
• Met een elektrische auto.

Oost-westopstelling

Jarenlang was een dak op het zuiden hét uitgangspunt voor zonnepanelen. Echter, de laatste jaren is steeds meer het besef ingedaald dat een oost-westgeoriënteerd dak minstens zo efficiënt kan zijn. Waar je bij een dak op het zuiden in de middag volop stroom opwekt, wordt je productie met een oost-westdak meer gelijkmatig over de dag verdeeld. Je hebt ‘s ochtends al zon aan de ene kant van het huis, terwijl het andere dakvlak juist tot in de vooravond stroom blijft opwekken. Dat zijn nu juist de uren waarin er veel vraag naar stroom is en de prijs daardoor hoog. Je krijgt dan dus een hoge vergoeding voor je teruggeleverde zonnestroom. Kortom: met een dynamisch energiecontract is een oost-westopstelling de meest gunstige situering voor je zonnepanelen.

Thuisbatterij

Door de invoering van terugleverkosten en het stoppen van de salderingsregeling, wordt ook een thuisbatterij steeds interessanter. Dat geldt zowel voor huishoudens met een dynamisch als met een vast contract. Met een thuisaccu kun je stroom van je zonnepanelen overdag opslaan en later weer gebruiken, zodat je minder hoeft terug te leveren.

Dit is echter niet de enige manier waarop een thuisbatterij voordeel oplevert. Specifiek met de Nexus thuisbatterij van Zonneplan sla je (zonne)stroom op wanneer er sprake is van een stroomoverschot op het net en verkoopt het weer wanneer er tekorten ontstaan, veelal in de avond. Dit is uitsluitend mogelijk in combinatie met een dynamisch energiecontract van Zonneplan Energie. Deze batterij verdient nu al geld voor je met netstabilisatie. Door de flexibele aansturing zal de batterij vanaf 2027 daarnaast worden ingezet om jouw zonnestroom op te slaan en teruglevering dus te verminderen.

Elektrische auto

Voor een elektrische auto geldt grotendeels hetzelfde als wat voor de thuisbatterij geldt: het is immers in principe een groot batterij op wielen. Door op zonnige middagen je EV op te laden voorkom je dat je die stroom tegen een relatief laag tarief aan het net moet terugleveren. Met een laadpaal van Zonneplan stem je het laden slim af op de momenten met goedkope (of in het geval van zonnepanelen zelfs gratis) stroom. Dan is het uiteraard wel belangrijk dat je elektrische auto ook regelmatig overdag thuis is.

Samenvattend kunnen we stellen dat een dynamisch energiecontract, zoals Zonneplan Energie, in vrijwel alle gevallen de beste keuze is voor huishoudens met zonnepanelen. Hoe groter het verschil tussen opwek en verbruik, hoe groter de meerwaarde van uurprijzen ten opzichte van vaste prijzen. De introductie van terugleverkosten en het naderende einde van de salderingsregeling maakt het voordeel van dynamische tarieven bovendien nog groter.

Tot slot kan het daarnaast natuurlijk zo zijn dat je nog een langlopend vast contract hebt met een hoge terugleververgoeding. De kans dat je opnieuw zo’n contract kunt afsluiten wanneer je huidige contract afloopt lijkt, gelet op de huidige aanbiedingen en de komst van terugleverkosten, echter nihil.